Prikkelbare darm syndroom (PDS)
Prikkelbare darm syndroom wordt vaak omschreven via de afkorting PDS. Andere benamingen voor PDS zijn spastische darm, irritable bowel syndrome (IBS) en spastische colon. Colon staat voor de dikke darm. Deze aandoening aan de darmen komt veel voor in de westerse wereld dus ook in Nederland. Een spastische darm kenmerkt zich vooral door verschillende darmklachten. Deze klachten kunnen erg vervelend zijn. Het is niet precies bekend hoeveel mensen in Nederland lijden aan het prikkelbare darm syndroom. Dit komt omdat de symptomen ook andere oorzaken kunnen hebben. Daarnaast is PDS niet door middel van bijvoorbeeld bloedonderzoek vast te stellen. Als klachten langere tijd aanhouden, is het verstandig een huisarts te raadplegen. De huisarts kan nagaan of er sprake is van PDS. De huisarts zal proberen om andere darmziekten uit te sluiten.
Diagnose prikkelbare darm syndroom
Om de diagnose prikkelbare darm syndroom te kunnen stellen worden de onderstaande criteria in stappen aangehouden. Er is langdurig en terugkerend buikpijn, met daarbij twee van de volgende kenmerken:
- De pijn is minder na ontlasting;
- Er is een verandering in de frequentie (aantal malen) ontlastingen. Op dat moment beginnen de pijnklachten;
- Er is een verandering in de vorm van de ontlasting. Op dat moment beginnen de pijnklachten.
De klachten zijn minstens zes maanden geleden voor het eerste begonnen. Als er in drie van de zes maanden aan de drie bovenstaande criteria wordt voldaan, wordt de diagnose PDS gesteld.
Pas als andere maag- darmziekten zijn uitgesloten, wordt de diagnose prikkelbare darm syndroom gesteld. De ernst van de klachten bij PDS zijn uiteenlopend. De ene persoon heeft iedere dag veel last, de ander slechts af en toe. Het kan het dagelijks functioneren flink beperken. Omdat er geen aantoonbare afwijking in het lichaam is te zien, wordt er bij PDS niet gesproken van een ziekte. Het wordt gezien als functionele maag-darmklachten. Dit betekent dat er wel sprake is van een stoornis zonder zichtbare afwijkingen aan het lichaam.
Feiten en cijfers prikkelbare darm syndroom
- Van alle Nederlanders met PDS is 2/3 vrouw.
- Ongeveer 8% van de Nederlanders heeft PDS.
- De diagnose wordt vooral gesteld bij jongvolwassenen. Jongvolwassenen zijn mensen tussen de 18 en 27 jaar oud.
- 56% van alle Nederlanders heeft regelmatig last van maag- of darmklachten. Zeven op van tien mensen van deze groep zegt hierdoor belemmerd te worden in het dagelijks functioneren.
Oorzaken prikkelbare darm syndroom
- Stress en spanningen: Als een persoon met het prikkelbare darm syndroom veel last heeft van stress of spanningen kan dit klachten verergeren. Veel mensen erkennen de relatie tussen stress en darmproblemen. Een aankomend examen kan bijvoorbeeld veel klachten geven.
- Voeding: Bepaalde producten kunnen voor problemen zorgen.
- Stoornissen in de peristaltiek van de darm: Peristaltiek is de beweging van de darm waardoor ontlasting zich verplaatst. Een stoornis in dit proces kan er voor zorgen dat de ontlasting te snel of te langzaam door de darm gaat.
- Ontstekingen in de darm: Kleine ontstekingen in de darm kunnen zorgen voor diarree en buikpijn. Als de ontsteking groot en langdurig is, is er vaak sprake van de ziekte van Crohn. De ziekte van Crohn is een chronische darmziekte: Hierbij zijn delen van het maag- darmkanaal ontstoken.
- Darminfectie: Er zijn aanwijzingen dat PDS het gevolg is van een darminfectie. Een voedselvergiftiging is een voorbeeld van een darminfectie.
- Erfelijkheid: Het prikkelbare darm syndroom kan erfelijk bepaald zijn.
- Abnormale werking van prikkels: Het zou kunnen zijn dat het maagdarmkanaal en de hersenen abnormale prikkels doorkrijgen. Dit zou resulteren in meer pijnsensatie bij patiënten met PDS. Deze oorzaak van de klachten wordt momenteel verder onderzocht.
Symptomen prikkelbare darm syndroom
Andere symptomen die voorkomen zijn:
- buikpijn;
- winderigheid;
- slijm in de ontlasting;
- misselijkheid en braken;
- in mindere mate: slapeloosheid, rugpijn en hoofdpijn;
- vol gevoel hebben. De buik kan opgezet zijn door te veel lucht of ontlasting in de darm. Dit wordt ook wel een opgeblazen gevoel genoemd;
- zuurbranden. Dit is een branderig gevoel veroorzaakt door maagzuur. In iedere maag zit maagzuur. Dit zuur is betrokken bij de vertering van voedsel. De maag is goed bestand tegen dit zuur. Soms komt er wat maagzuur in de slokdarm terecht. De slokdarm is niet bestand tegen dit zuur. Dit geeft het branderige gevoel. Vaak wordt gedacht dat melk een goed oplossing is tegen brandend maagzuur. Melk geeft heel kort een verlichting van de klachten. Daarna zal dit juist meer klachten gaan geven, omdat melk zorgt voor meer maagzuur.
Symptomen kunnen de ene dag erg zijn en de andere dag minder. Wanneer mensen goed in hun vel zitten, gezond eten en voldoende rust hebben zijn er de minste klachten. Als er structureel veel klachten zijn, kan een huisarts soms medicijnen voorschrijven. Deze medicijnen zijn er niet op gericht om PDS te genezen. Dat kan helaas niet. Wel kunnen bepaalde klachten verminderen. Zo kunnen medicijnen er voor zorgen dat obstipatie en buikpijn verminderd. Naast medicijnen en voeding kan voldoende beweging er voor zorgen dat er minder klachten zijn.
Voeding en prikkelbare darm syndroom
Mensen die last hebben van een prikkelbare darm, hebben uiteenlopende klachten. Voeding heeft veel invloed op de ernst bij een prikkelbare darm. Zo verdraagt de ene persoon bepaalde voedingsmiddelen beter dan de ander. Verschillende adviezen rondom eten kunnen de klachten verminderen. Als een product slecht verdragen wordt, wordt deze vaak vermeden. Toch is dit niet altijd verstandig. Hierdoor kunnen tekorten aan bepaalde voedingsstoffen ontstaan. Om er zeker van te zijn dat alle benodigde voedingsstoffen binnen komen is een voedingsadvies van een diëtist verstandig. Een diëtist kan vaststellen welke voedingsmiddelen wel en niet gegeten kunnen worden bij het klachtenpatroon.
Het is belangrijk om voldoende vezels te gebruiken. Vezels kunnen veel invloed hebben op klachten. Vezels worden ook wel voedingsvezels genoemd. Ze zorgen er voor dat de darm een goede peristaltiek heeft. Vooral bij diarree en obstipatie zijn vezels erg belangrijk. Het gebruik van voldoende vocht is hierbij van belang. Ook bij diarree, aangezien er veel vocht verloren gaat via de ontlasting. Vezels trekken vocht aan, als een soort sponsje. Op deze manier wordt de ontlasting vast en zacht van consistentie. Als er te weinig wordt gedronken, kan dit een te harde ontlasting geven. Dit zorgt voor verstopping.
Het hele lichaam is ingesteld op een ritme. Bijvoorbeeld het slaap- waakritme. Zo werkt het ook met het voedingspatroon. Het lichaam is erop ingesteld om op bepaalde tijdstippen voeding te krijgen. Het is verstandig een regelmatig voedingspatroon te hanteren. Dit kan klachten verminderen.
Andere factoren die een rol spelen bij een prikkelbare darm:
- voldoende beweging. Dit zorgt voor een gezonde stoelgang;
- sommige mensen met PDS hebben problemen bij het gebruik van zuivel;
- scherpe kruiden en specerijen kunnen klachten als buikpijn erger maken. Deze kunnen de darm irriteren;
- suiker en vetrijk eten. Bij sommige personen met PDS kan suikerrijk en vetrijk voedsel de klachten verergeren;
- spanning en stress. Het is aangetoond dat stress en spanning klachten bij PDS kunnen verergeren of aanwakkeren;
- het gebruik van probiotica zou kunnen helpen. Probiotica zijn levende bacteriën. Ze worden in verschillende vormen verkocht.
Onderzoek prikkelbare darm syndroom
- Een behandeling met hypnose kan helpen bij PDS. Uit een onderzoek is gebleken dat een hypnosebehandeling de klachten met 40% kan verminderen. Dit resultaat werd bereikt bij iedere week een uur hypnotherapie.
- Yoga en Mindfulness kunnen klachten bij een prikkelbare darm verminderen. Dit bleek uit een onderzoek onder vrouwen met PDS. Veel van hen had baat bij Mindfulness training of yoga. Dit resultaat is waarschijnlijk vooral te danken aan de ontspanning bij beide activiteiten. Stress kan namelijk de klachten verergeren.
- Pepermunt kan helpen tegen diarree of obstipatie bij een prikkelbare darm. Voor het eerst is uit een wetenschappelijk onderzoek gebleken dat pepermunt dit effect kan hebben. Pepermunt zou vooral pijn verminderend en kalmerend werken.
- Er zijn nieuwe richtlijnen opgesteld voor de behandeling van PDS. Voorheen werd bij een behandeling vooral de nadruk gelegd op het verminderen van stress. Er zijn op dit moment nieuwe inzichten die de klachten bij PDS zouden kunnen verminderen. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van meer probiotica.
- Antidepressiva blijkt goed te werken bij een prikkelbare darm. Dit medicijn zou pijnklachten kunnen verminderen.
Externe informatie prikkelbare darm syndroom of producten
We zijn extern onderstaande boeken en producten, betreffende prikkelbare darm syndroom, voor u tegengekomen:
- Prikkelbare darm. Auteurs W. Kruis & M. Rebstock, Nederlands, 111 pagina’s. Wat helpt bij prikkelbaar-darmsyndroom; maak een eind aan buikpijn, diarree en verstopping; over diagnose, medicijnen en behandelingen; tips voor thuis en onderweg.
- Prikkelbare darm syndroom. Nederlands, 207 pagina’s, Stichting September. Dit boek is bedoeld om mensen met PDS houvast te geven. Het biedt een helder overzicht van de huidige kennis over PDS.
- FODMAP arm dieet basisboek. Auteurs Marloes Collins & Sigrid van der Marel, Nederlands, 112 pagina’s. Voedingsadvies voor mensen met prikkelbare darm syndroom.
- Medische hypnotherapie. Auteur Jos Olgers, Nederlands, 376 pagina’s. Behandeling met behulp van hypnose van klachten als migraine, astma, hoge bloeddruk, allergieën en pds.
- Lucovitaal Prikkelbare Darm Syndroom Darmflora – 30 Capsules. Tot op heden bestaat er geen genezing voor PDS. Prikkelbare Darm Syndroom capsules verlichten de symptomen van deze aandoening.
Weten hoe u de klachten van het prikkelbare darm syndroom met voeding kunt verminderen?
Het door uw DietCetera diëtist uitgeschreven voedingsadvies kunt u eenvoudig via onderstaande ‘diensten voor dit voedingsdoel’ bestellen. De adviezen zijn specifiek gericht op volwassenen van 18 t/m 70 jaar.
Diensten voor dit voedingsdoel
Product type | Prijs | |
---|---|---|
Voedingsadvies
|
€ 9,95 |
>> Bestellen |
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.