Fibromyalgie
Fibromyalgie is een reumatische aandoening van het bindweefsel en de spieren. Voeding en beweging kunnen de klachten verminderen. Fibromyalgie is niets anders dan pijn in bindweefsel en spieren. Bindweefsel omvat de banden, pezen en gewrichtskapsels. Deze lichaamsonderdelen zorgen voor stevigheid van de houding en het bewegingsapparaat. Het bewegingsapparaat omvat het orgaansysteem, waardoor mensen zich kunnen voortbewegen. Fibromyalgie veroorzaakt langdurige pijn. De ernst van de klachten verschilt per persoon en van dag tot dag. De klachten kunnen na een tijd verminderen, maar verdwijnen nooit helemaal. Iedereen kan fibromyalgie krijgen. De eerste tekenen openbaren zich meestal op een leeftijd van 25 tot 40 jaar. Een op de vijftig volwassenen krijgt te maken met de ziekte. 90% van de patiënten is vrouw. Fibromyalgie komt zowel in koude als in warme streken voor.
Wat is fibromyalgie?
Fibromyalgie is een reumatische aandoening. Naast fibromyalgie zijn er nog zo’n honderd andere reumatische aandoeningen. Dit zijn aandoeningen van het bewegingsapparaat die niet zijn veroorzaakt door een blessure of ongeval. Het bewegingsapparaat wordt gevormd door harde en beweegbare onderdelen. De harde onderdelen zijn de botten. Deze zorgen voor stevigheid. De botten worden met elkaar verbonden door de gewrichtsbanden. De beweegbare onderdelen zijn de gewrichten. Deze bevinden zich tussen de botten. De gewrichten kunnen bewegen door de spieren en de pezen. De gewrichtsbanden en het bindweefsel geven steun en stevigheid aan de gewrichten. Fibromyalgie is een vorm van wekedelenreuma. Wekedelenreuma wordt normaliter gekenmerkt door ontstekingen van de ‘weke delen’. Met weke delen worden de spieren en pezen bedoeld. Bij fibromyalgie worden er echter geen ontstekingen, beschadigingen of vergroeiingen gevonden. De aandoening gaat wel gepaard met pijn. De pijn komt met name voor in het bindweefsel, de spieren en rond de gewrichten.
Oorzaken fibromyalgie
De oorzaak van fibromyalgie is niet precies bekend. In de spieren en gewrichten van fibromyalgie patiënten worden geen afwijkingen gevonden. Wetenschappers hebben zeer uiteenlopende ideeën over het ontstaan van de ziekte. Een aantal van deze theorieën wordt hieronder uitgelegd:
- fibromyalgie zou iets te maken hebben met de aansturing van de spieren. De hersenen en de hormonale klieren regelen samen wat de spieren moeten doen. Bij fibromyalgie zou de samenwerking verstoord zijn. De oorzaak hiervan is niet bekend. De verstoring kan zowel een oorzaak als een gevolg van de aandoening zijn.
- de aandoening kan te maken hebben met de selectie van prikkels uit de buitenwereld. Het selectiemechanisme zou niet goed werken. De aandoening kan ook te maken hebben met de verwerking van pijnprikkels. Een lichaam met fibromyalgie beleeft de prikkels als pijn, terwijl een gezond lichaam geen pijn voelt.
- de meeste deskundigen zijn van mening dat een combinatie van factoren de aandoening uitlokt. Bijvoorbeeld: Een darminfectie geeft aanleiding tot verzwakking van het immuunsysteem. Een zwak immuunsysteem maakt het lichaam vatbaar voor infecties. Deze belasten het lichaam zwaar, waardoor fibromyalgie kan ontstaan.
Fibromyalgie patiënten hebben vaak last van:
- hoog gevoeligheid voor prikkels (zintuiglijke prikkels, gedachten, gevoelens, gedrag en emoties);
- virale infecties (bv. ziekte van Pfeiffer, Herpes);
- prikkelbare darmsyndroom (spastische darm);
- schimmelinfecties (bv. Candida albicans);
- bacteriële infecties (bv. ziekte van Lyme);
- slecht werkende lever of alvleesklier;
- chronische stress.
Deze aandoeningen zouden een oorzaak kunnen zijn. Vaak komt reuma in de familie voor. Het is echter nog niet duidelijk of fibromyalgie erfelijk is. Volgens sommige wetenschappers is een genetische afwijking, die van moeder op dochter wordt overgeleverd, de oorzaak.
Fibromyalgie symptomen
Fibromyalgie wordt gekenmerkt door vermoeidheid, pijn en stijfheid. De invloed van de klachten op het dagelijks leven is zeer verschillend. De klachten verschillen van dag tot dag in hevigheid. Enkele symptomen van fibromyalgie zijn:
- duizeligheid;
- vermoeidheid;
- tintelend gevoel;
- ochtendstijfheid;
- vergeetachtigheid;
- stemmingswisselingen;
- concentratiestoornissen;
- prikkelbare/spastische darm;
- hoofdpijn die lijkt op migraine;
- spierpijnen in het hele lichaam;
- gevoel niet goed geslapen te hebben;
- verhoogd koudegevoel (gedeeltelijk paars verkleuren van handen en voeten).
Er kunnen meer klachten/symptomen aanwezig zijn zoals:
algemene allergieën, allergische reacties, angst- en paniekgevoelens, benauwdheid, branderig gevoel van de huid zoals bij de wangen (richting de oren), depressiviteit, droge mond, droge ogen, droge slijmvliezen in de vagina, druk op het hart, eczeem (huiduitslag), gehoorproblemen (fluiten/ruisen in de oren), gevoel van gezwollen handen, gevoel van doofheid, kriebelen of prikkelen in de handen, gewrichtspijn, gezwollen blaas, haaruitval, heesheid, hevig kriebelen in de benen, krampachtige pijn in het onderlijf, meer gevoeligheid voor geruis, luider horen van geruis, meer weerstand tijdens het urineren, meer zweetafscheiding (in combinatie met een penetrante geur), misselijkheid, onregelmatige hartkloppingen, ontsteking van het keelslijmvlies, pijngevoel (soms al bij aanraking van de huid), pijnlijke menstruatie, problemen met de luchtwegen, hoestprikkels, rugpijn, toename van gewicht overdag tot 2 kg (die ‘s nachts verdwijnt), tremor (trillen van de handen), veelvuldige diarree of verstopping, moeizame ontlasting, verhoogde lichaamstemperatuur, verminderd libido, vluchtig uitvallen van het gezichtsvermogen, vochtophopingen (met name s’ochtends in gezicht en handen), voortdurende pijnlijke drang tot stoelgang of urineren, weergevoeligheid, zichtbaar gezwollen gezicht, handen en voeten, zwakke aandrang.
Fibromyalgie diagnose
Fibromyalgie is moeilijk te diagnosticeren. De zoektocht naar de diagnose begint meestal bij de huisarts. De huisarts schrijft eerst pijnmedicatie voor. Indien de medicatie niet helpt, wordt een patiënt doorgestuurd naar de reumatoloog. De reumatoloog voert tests uit om andere aandoeningen uit te sluiten. Dat wordt een uitsluitingsdiagnose genoemd. Indien de klachten niet worden veroorzaakt door andere aandoeningen, kan er sprake zijn van fibromyalgie.
Sinds 2012 moet een patiënt aan de volgende criteria voldoen, voordat de diagnose fibromyalgie wordt gesteld namelijk:
- Er is geen andere ziekte die de pijn verklaart;
- De fibromyalgiescore is minimaal 12, de pijnscore 3 en de symptoomscore 5;
- Pijn en andere symptomen zijn op een gelijkblijvend niveau aanwezig gedurende minimaal drie maanden.
De fibromyalgiescore is de optelling van de pijnscore en de symptoomscore. De pijnscore geeft het aantal gebieden van het lichaam waarin klachten optreden aan. De symptoomscore geeft de ernst van drie klachten en het aantal extra klachten aan. De drie klachten zijn moeheid, niet uitgerust ontwaken en moeite met concentreren en nadenken.
Fibromyalgie kan niet worden genezen. De klachten kunnen slechts worden verminderd met pijnstillers en antidepressiva. Ook wordt er wel eens cognitieve gedragstherapie voorgeschreven. De patiënt leert met cognitieve gedragstherapie om met pijn en stress om te gaan. Voeding, lichte beweging en rust kunnen helpen om klachten te verminderen.
Voeding en fibromyalgie
Volgens een Amerikaanse website kan het vermijden van bepaalde voedingsstoffen de symptomen verminderen. Voorbeelden van dergelijke stoffen zijn suiker, cafeïne en alcohol. Deze stoffen zouden het immuunsysteem en de spieren irriteren. Volgens een Nederlandse website kan het zogenaamde fibromyalgiedieet de symptomen verminderen. Een bewezen dieet voor fibromyalgie bestaat echter niet. Veel deskundigen vermoeden echter dat fibromyalgie ontstaat door verzuring. Het lichaam zou onvoldoende zuren kunnen afvoeren via de uitscheidingsorganen. De uitscheidingsorganen zijn de huid, lever, longen en nieren. Hierdoor geeft het bloed veel zuren af aan de weefsels. De weefsels zijn onder andere de gewrichten, pezen, spieren en het onderhuids bindweefsel. Hierdoor verzuren de weefsels met alle klachten van dien. Fibromyalgie patiënten hebben dan ook baat bij een gezond en gevarieerd eetpatroon. Dit eetpatroon bevat voldoende voedingsstoffen en zo min mogelijk afvalstoffen. Voedingsstoffen zijn belangrijk voor het verloop van processen in het lichaam. Voldoende voedingsstoffen verbeteren de gezondheid. Afvalstoffen (zuren) zijn stoffen die het lichaam niet kan gebruiken. Afvalstoffen worden afgevoerd via de organen en uitgescheiden via de urine. Hoe meer afvalstoffen met de voeding worden ingenomen, hoe meer klachten iemand met fibromyalgie zou ervaren.
Enkele voorbeelden van voedingsstoffen die afvalstoffen bevatten zijn:
- Verzadigd vet. Verzadigd vet is bekend is door de ongunstige gezondheidseffecten. Het komt voor in dierlijke en plantaardige producten. Dierlijke producten, zoals melk en vlees bevatten meestal meer verzadigd vet dan plantaardige producten. Verzadigd vet zit ook veel in ongezonde snacks zoals chocolade, frites, koek, roomijs en zoutjes;
- E-nummers, met name E621-E624. E-nummers zijn stoffen die dienen als toevoeging, hulpstof of additief. De stoffen worden toegevoegd aan voedingsmiddelen om ze te verbeteren. Enkele voorbeelden zijn geurstoffen, kleurstoffen en smaakstoffen. E-nummers bevinden zich in veel voedingsmiddelen. Op de verpakking wordt aangegeven of en welke E-nummers in een voedingsmiddel zitten;
- Suiker en suikervervangers;
- Alcohol en nicotine (roken).
Onderzoek heeft (nog) niet bewezen dat bepaalde voedingsmiddelen een effect hebben op fibromyalgie. Indien iemand met fibromyalgie overgewicht heeft, kan afvallen de klachten verminderen. Overgewicht belast de spieren meer, waardoor de klachten verergeren.
Een magnesiumsupplement kan werken tegen spierpijn, verhoogde spierspanning, spierkramp en vermoeidheid. Magnesium heeft namelijk een spierontspannende werking, waardoor de klachten verminderd kunnen worden. Ook extra enzymen in de vorm van een supplement lijken te helpen. Een enzym is een eiwit dat een reactie in het lichaam mogelijk maakt en versnelt.
Het voedingsadvies beperkt zich vaak niet tot gezonde voeding en uitsluiting van afvalstoffen. Veel patiënten hebben last van een voedselallergie, vaak zonder het zelf te weten. Een voedselallergie kan fibromyalgie klachten verergeren. Een voedselallergie kan worden getest door eliminatie-provocatie. Het ‘verdachte’ voedingsmiddel wordt tijdelijk uit de voeding verwijderd (eliminatie). Wanneer de klachten verminderen, wordt het voedingsmiddel opnieuw toegevoegd (provocatie). Als de klachten weer terugkomen, dan is een allergie voor het voedingsmiddel aangetoond. Begeleiding door een diëtist wordt aanbevolen, vooral indien meerdere voedingsmiddelen tegelijkertijd worden geëlimineerd. Begeleiding door een arts is vereist, indien een ernstige reactie wordt vermoed. Veel patiënten hebben last van chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) en prikkelbare darmsyndroom (PDS). CVS uit zich in langdurige hevige vermoeidheid, vaak samengaand met spier- en gewrichtspijn. PDS uit zich in buikpijn, diarree en verstopping. De klachten van deze aandoeningen kunnen ook met voeding worden verminderd.
Beweging en fibromyalgie
Fibromyalgie patiënten hebben vaak minder conditie en spierkracht dan gezonde mensen. De alledaagse bezigheden kunnen vermoeiend zijn. Regelmatig bewegen heeft een positief effect op de gezondheid. Het uithoudingsvermogen, de spierkracht, de lenigheid en de coördinatie verbeteren. Daarnaast heeft bewegen een positief effect op de pijngevoeligheid. Bovendien lijkt het effect te hebben op de vermoeidheid en slaapkwaliteit. Beginnen met bewegen vraagt om doorzettingsvermogen, zeker voor mensen met langdurige pijn. Toch is het verstandig om door te zetten. Mensen blijken vaak meer te kunnen dan ze denken. Geschikte sporten voor mensen met fibromyalgie zijn fietsen, wandelen (bijvoorbeeld Nordic Walking), yoga en zwemmen of bewegen in warm water.
Leven met fibromyalgie
Fibromyalgie is een aandoening waar medicijnen weinig invloed op hebben. Door de manier van leven kan een patiënt meer grip op de situatie krijgen. Mensen met fibromyalgie kunnen veel pijn hebben. Daarom is het belangrijk om de dingen te blijven doen die iemand leuk vindt. Hier kan veel energie uit worden gehaald. Met fibromyalgie is het mogelijk om aan het werk te blijven. Werken zorgt voor een inkomen en sociale contacten. Werk kan zelfs zorgen voor afleiding van de aandoening. Wanneer iemand ergens tegenaan loopt, kunnen hulpmiddelen worden aangewend om het werk beter te laten verlopen. Hulpmiddelen kunnen ook worden gebruikt in andere situaties zoals de eigen verzorging of hobby’s. Fibromyalgie kan de relatie met anderen veranderen. Patiënten kunnen anders reageren op hun naasten. Familieleden en vrienden kunnen het moeilijk vinden om te zien dat hun geliefde pijn heeft. Vooral tussen partners kan fibromyalgie voor moeilijke situaties zorgen. Soms is het verstandig om hierover te praten met een vertrouwenspersoon.
Onderzoek fibromyalgie
- Volgens een Duitse arts wordt fibromyalgie veroorzaakt door een beknelling van de zenuwen, met name in de ledematen. De beknelling zou verholpen kunnen worden door een operatie. Inmiddels hebben 5.000 patiënten de operatie ondergaan. 41% zou verlichting van de pijnklachten hebben ervaren. 52% zou van de pijnklachten zijn verlost. Wetenschappelijk bewijs ontbreekt echter. De Vereniging tegen de Kwakzalverij raadt aan om niet met deze arts in zee te gaan.
- Voeding lijkt geen invloed te hebben op fibromyalgie zelf. Er zijn aanwijzingen dat magnesium, visvetzuren en vitaminetabletten een gunstige invloed kunnen hebben. Patiënten die bepaalde kruiden, vitamines en mineralen gebruiken rapporteren een positief effect. Dit wordt echter niet ondersteund door wetenschappelijk onderzoek.
- Veel websites melden een relatie tussen overgevoeligheid voor glutamaat en fibromyalgie klachten. Glutamaat is een smaakversterker. Deze geeft een smaak aan voedingsmiddelen die umami wordt genoemd. Naast zoet, zuur, zout en bitter is umami de vijfde smaakcomponent. De smaak lijkt een beetje op bouillon, een hartig-zoute smaak. Verder is deze als basissmaak met niets te vergelijken. Additieven worden aan voedingsmiddelen toegevoegd om bepaalde eigenschappen te verbeteren. Voor zover onderzoek heeft uitgewezen is er echter geen relatie tussen additieven en fibromyalgie.
Externe informatie fibromyalgie of producten
We zijn extern onderstaande boeken en producten, betreffende fibromyalgie, voor u tegengekomen:
- Fibromyalgie anders bekeken; een multidisciplinaire aanpak van chronische pijn. Auteur Herlinde Jacobs, Nederlands, 172 pagina’s. Dr. Herlinde Jacobs is revalidatiearts en begeleidde vele honderden mensen met fibromyalgie. In 2011 startte ze een succesvol oefenprogramma op, met oog voor zowel de fysieke als de mentale aspecten van fibromyalgie. Onderzoek toonde aan dat deze aanpak op zowel korte als lange termijn tot goede resultaten leidt.
- Leven met fibromyalgie, E-book. Auteur Sjoukje Okma, Nederlands, 100 pagina’s. Eerst een heldere uitleg over de ziekte, de mogelijke ontstaanswijze en hoe de pijn in het lichaam wordt verwerkt. Stress lijkt een belangrijke rol te spelen. Door dit begrip wordt ook duidelijk wat er aan te doen is met bewegen, voeding en een positieve mindset.
- De CVS-mythe. Auteur Francis Coucke, Nederlands, 208 pagina’s. De auteur, internist, endocrinoloog en geriater, legt in dit boek uit dat CVS en fibromyalgie eigenlijk ‘nep diagnoses’. Het zijn benamingen voor klachten die veroorzaakt worden door een slecht werkend immuunsysteem, een verstoorde hormoonwerking en zieke darmen en/of onaangepaste voeding.
- Fibromyalgie. Auteur Huub Fest, Nederlands, 128 pagina’s. Uitgelegd wordt hoe je fibromyalgie kunt herkennen en wat je eraan kunt doen. Daarnaast verhalen van medepatiënten en ook de diverse tips en ontspanningsoefeningen waarmee de klachten kunnen worden verlicht.
- Joint Support is een totaaloplossing voor ondersteuning van je gewrichten. Het bevat alle belangrijke stoffen die in een gewrichtsformule behoren van de hoogst haalbare kwaliteit, in de juiste wetenschappelijke doseringen en onderlinge verhoudingen. Plantaardige glucosamine HCL , chondroïtine , OptiMSM®, UCII® Collageen type II, vitamine C en mangaan.
Weten hoe en met welke voeding u de klachten van fibromyalgie kunt verminderen?
De door uw DietCetera diëtist uitgeschreven voedingsadviezen kunt u eenvoudig via onderstaande ‘diensten voor dit voedingsdoel’ bestellen. De adviezen zijn specifiek gericht op volwassenen van 18 t/m 70 jaar.
Diensten voor dit voedingsdoel
Product type | Prijs | |
---|---|---|
Voedingsadvies
|
€ 9,95 |
>> Bestellen |
Variatielijst
|
€ 12,95 |
>> Bestellen |
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.