Borium (boor of boron)

 
Borium helpt om de calciumspiegel op peil te houden. Het wordt vaak toegevoegd aan middelen ter preventie van botontkalking. Borium is goed in te nemen via de voeding. Borium (boor of boron) is een anorganische stof. Stoffen zijn anorganisch of organisch. Organische stoffen zijn afkomstig van organismen en hun dode resten. Organismen zijn levende wezens, bijvoorbeeld planten en dieren, schimmels en bacteriën. Eiwit, koolhydraten, vet en vitamines zijn organische stoffen. Deze zijn nodig voor de groei en instandhouding van het lichaam. Hier zijn ook anorganische stoffen voor nodig. Anorganische stoffen zijn afkomstig van levenloze materialen. Naast vocht zijn mineralen (macromineralen) en spoorelementen (micromineralen) anorganische stoffen. Mineralen en spoorelementen zijn eigenlijk metalen. Toch komen ze ook in kleine hoeveelheden voor in de voeding. De behoefte die het lichaam heeft aan anorganische stoffen is onderzocht. De hoeveelheid mineralen en spoorelementen kan worden aangetoond door weefselonderzoek.
 
Het lichaam kan mineralen en spoorelementen niet zelf maken. Dat kan bijvoorbeeld wel met bepaalde vitaminen. Wel zijn er een aantal mineralen en spoorelementen essentieel voor het lichaam. Dat wil zeggen dat ze absoluut noodzakelijk zijn voor het functioneren. Het is dan ook nodig om deze dagelijks met de voeding in te nemen. Nog niet van alle stoffen is aangetoond dat ze essentieel zijn. Met betere onderzoekstechnieken worden in de toekomst mogelijk meer noodzakelijke mineralen en spoorelementen ontdekt. Mineralen en spoorelementen verschillen in de hoeveelheid die het lichaam ervan nodig heeft. Dagelijks zijn enkele honderden milligrammen tot een gram mineralen nodig. 1 milligram is 0,001 gram. Van spoorelementen zijn enkele microgrammen tot tientallen milligrammen nodig. 1 microgram is 0,001 milligram. 4% van het menselijk lichaam bestaat uit mineralen en spoorelementen. Dit is ongeveer 3 kilogram.
 
Mineralen en spoorelementen leveren geen energie. Deze bevatten dus geen kilocalorieën. Sommige zijn wel essentieel voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. Borium is een spoorelement. Sir H. Davy en J.L. Gay-Lussac ontdekten borium in het jaar 1808. Borium is geen essentieel spoorelement. Net als de spoorelementen arseen, lithium, lood, nikkel, silicium, tin en vanadium. In de scheikunde wordt borium aangeduid met de letter B.
 

Functie borium

Vrij veel onderzoeksresultaten wijzen erop dat borium moet worden toegevoegd aan de lijst van essentiële mineralen. Borium helpt namelijk om de calciumspiegel op peil te houden. Het vermindert de hoeveelheid calcium en magnesium die via de urine verloren gaat. De stof zorgt dus voor het behoud van sterke botten en soepele gewrichten. Borium wordt dan ook vaak toegevoegd aan calciumsupplementen ter preventie van botontkalking (osteoporose). Daarnaast zou borium gewrichtsslijtage (artrose) en gewrichtsontsteking (artritis) helpen voorkomen. Ook lijkt borium invloed te hebben op de energiestofwisseling, de stofwisseling van vitamine D en enkele mineralen.
 
De stofwisseling is het geheel van processen waarbij een voedingsstof wordt omgezet in een andere stof. Verder lijkt borium bij te dragen aan de hersenfunctie, de hormoonregulatie en het immuunsysteem.
 

Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) borium

De Gezondheidsraad geeft per voedingsstof aan hoeveel gezonde mensen er dagelijks van nodig hebben. De Gezondheidsraad is een adviescollege van de overheid. De voedingsnormen worden gegeven als aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH). Borium wordt nog niet als een onmisbaar spoorelement beschouwd. Daarom is voor borium geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vastgesteld. De behoefte wordt geschat op ongeveer 1 milligram per dag. Uit onderzoeken blijkt dat de inname van borium vaak minder dan 1 milligram per dag bedraagt. De boriumbehoefte lijkt te verhogen, indien er sprake is van een magnesiumtekort. Magnesium is een mineraal dat, net als borium, belangrijk is voor de botten.
 

Borium tekort

Borium wordt nog niet als een onmisbaar spoorelement beschouwd. Daarom worden boriumtekorten nauwelijks gerapporteerd. Aangezien de boriuminname vaak minder dan 1 milligram per dag bedraagt, lijkt borium toch enige voedingskundige zorg te behoeven.
 
Absorptiestoornissen of zeer eenzijdige voedselinname kan een tekort aan borium veroorzaken. Door absorptiestoornissen kunnen voedingsstoffen niet goed worden opgenomen in het lichaam. Daarnaast kunnen een verminderde eetlust, een streng dieet of medicijngebruik leiden tot een boriumtekort. Groepen die meer risico lopen op een boriumtekort zijn:

• Vrouwen kort voor en na de menopauze: Door de verminderde productie van geslachtshormonen vindt versnelde botafbraak plaats. Daarom lopen vrouwen na de menopauze meer risico op botontkalking. Borium is belangrijk voor sterke botten.
• Mensen met artrose: Door artrose gaat het kraakbeen van de gewrichten geleidelijk verloren. Dit veroorzaakt botbeschadiging, ontsteking en pijn. Borium is belangrijk voor gezonde botten en pezen.

Een boriumtekort veroorzaakt calciumverlies en verlies van mineralen in de botten. Hierdoor kan botontkalking (osteoporose) ontstaan. Enkele symptomen zijn:

• breekbare botten;
• weinig calcium in het bloed;
• veel calcium en magnesium in de urine.

Daarnaast zou een boriumtekort groeiachterstand, stress en overgangsklachten veroorzaken. Bovendien zou het een vitamine B-tekort versterken.
 

Teveel borium

Een inname van 1 tot 13 milligram borium per dag zou veilig zijn. De Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS) hanteert een aanvaardbare bovengrens van 20 milligram per dag voor volwassenen. De NAS geeft advies aan de Amerikaanse overheid op basis van onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek. Doses van 15 tot 20 gram voor volwassenen en 3 tot 6 gram voor kinderen kunnen een fatale afloop hebben. Oplettendheid is dus geboden bij het slikken van boriumsupplementen.
 
Duidelijke verschijnselen van een boriumoverschot zijn niet bekend. Symptomen die mogelijk wijzen op een overdosering zijn: misselijkheid, braken, haarverlies, huiduitslag, vermoeidheid, hoofdpijn, diarree, rusteloosheid en nierbeschadiging. Deze symptomen doen zich voor, indien doses van 100 milligram (zijnde 0,1 gram) worden genomen. Zeer hoge doses (15-20 gram voor volwassenen; 3 tot 6 gram voor kinderen) kunnen een slechte bloedcirculatie en shock veroorzaken. Veelal wordt dit gevolgd door coma en de dood. Dit kan alleen gebeuren door supplementen met een hoge dosis.
 

Stofwisseling en borium

Over de stofwisseling van borium is zeer weinig bekend. Met de voeding ingenomen borium wordt relatief snel opgenomen in het lichaam. Het lichaam gebruikt waarschijnlijk slechts een deel hiervan. Het overschot wordt voornamelijk via de urine uitgescheiden.
 

Wisselwerking mineralen

De invloed van andere stoffen op de opname van mineralen is niet of nauwelijks aantoonbaar. Dit blijkt uit lange termijnonderzoek volgens het Voedingscentrum. Het Voedingscentrum verstrekt wetenschappelijk onderbouwde en onafhankelijke informatie over een gezonde, veilige en meer duurzame voedselkeuze aan consumenten. Waarschijnlijk komt dit door het gevarieerde eetpatroon in Nederland. Dit patroon bevat zowel stoffen die de opname bevorderen als stoffen die de opname remmen. Toch is het raadzaam om alert te blijven. Zeker als er bepaalde voedingsmiddelen niet worden gebruikt of gebruik van bepaalde medicijnen.
 
Over borium is bekend dat het een wisselwerking heeft met calcium en magnesium. Het mineraal is betrokken bij de stofwisseling van magnesium, fosfor en calcium. Boor helpt namelijk om de calciumspiegel op peil te houden. Een lage boriuminname verhoogt de uitscheiding van magnesium en calcium.
 

Invloed van bereiding en bewaren borium

Voedingsmiddelen raken wel eens mineralen kwijt tijdens het bereidingsproces. Vooral koken kan verlies van mineralen tot gevolg hebben. Het verlies wordt niet veroorzaakt door de verhitting, maar door de uitloging. Uitlogen is het oplossen van voedingsstoffen in (kook)vocht. Eten verliest geen mineralen tijdens het bewaren.
 

Borium supplementen

Supplementen zijn producten in de vorm van pillen, poeders, druppels, capsules of drankjes. Meestal worden ze gebruikt als aanvulling op de dagelijkse voeding. Ze kunnen een vitamine, mineraal of bioactieve stof bevatten (vitamine C pil). Ook kunnen ze een combinatie hiervan bevatten (Multivitaminepil). Een bioactieve stof heeft een gezondheid bevorderend effect, maar is niet noodzakelijk voor het lichaam. De voedingsstoffen in supplementen zijn kunstmatig. Toch hebben ze dezelfde werking als de stoffen die van nature in eten en drinken voorkomen. Mineralen uit supplementen worden vaak makkelijker opgenomen dan mineralen uit eten. Mineralen in voedingsmiddelen zijn verbonden met andere stoffen. Door de spijsvertering worden de mineralen losgemaakt, zodat het lichaam ze kan opnemen. Dit lukt niet altijd helemaal. Hierdoor verlaat een gedeelte ongebruikt het lichaam. Kunstmatige mineralen in supplementen hoeven niet meer losgemaakt te worden. Daardoor kunnen ze makkelijker worden opgenomen. Dit wil overigens niet zeggen dat een mineralenpil beter is dan gezonde voeding. Borium komt weleens voor in supplementen. Over het algemeen is zo’n pilletje niet nodig, mits er gezond en gevarieerd wordt gegeten. Er zijn echter wel groepen voor wie aanvulling zinvol kan zijn. Sommige mensen vinden het prettig om Multi supplementen te gebruiken. Bijvoorbeeld tijdens verkoudheid of griep. Het is dan raadzaam om niet boven de 13 milligram borium (boor of boron) per dag uit te komen.
 

Onderzoek borium

• Borium is bruikbaar voor vrouwen die last hebben van botontkalking sinds de menopauze. Vrouwen die voldoende borium innamen scheidden 44% minder calcium uit. Bovendien was er veel oestradiol in het bloed aanwezig. Oestradiol is een belangrijk oestrogeen. Oestrogeen is een geslachtshormoon. Behalve de menstruatiecyclus helpt het ook de stevigheid van de botten.
• Voldoende inneming van borium wordt in verband gebracht met longkanker bij vrouwen. Drie groepen vrouwen (elke groep met een verder aflopende borium inname) hadden meer kans op longkanker (respectievelijk 39%, 64% en 95%) dan de groep vrouwen die voldoende borium innam. Het beschermende effect van borium was groter bij vrouwen die hormonale suppletietherapie hadden. Deze therapie wordt gebruikt tegen overgangsklachten. Hoe borium kan beschermen tegen longkanker is nog onduidelijk.
• Een goede boriumstatus tijdens de zwangerschap en borstvoeding zou het nageslacht beschermen tegen metabool syndroom. Metabool syndroom is een combinatie van hoge bloeddruk, suikerziekte, hoog cholesterol en overgewicht. Het onderzoek werd uitgevoerd op ratten. Tijdens de zwangerschap en borstvoeding kregen deze een boriumarm dieet. Deze hadden vaker metabool syndroom op jongvolwassen leeftijd.
• Er lijkt een verband te zijn tussen borium en prostaatkanker. Een verhoogde inneming van borium zou het risico op prostaatkanker verlagen. De dosis heeft invloed, want een steeds hogere inname geeft een steeds kleinere kans. Het verband is echter onvoldoende aangetoond. Het onderzoek waarop de resultaten zijn gebaseerd is erg klein.
• Borium verhoogt het mannelijke geslachtshormoon testosteron. Een verhoogde testosteronwaarde kan helpen bij spierbehoud- en groei. Om die reden gebruiken bodybuilders wel eens boriumsupplementen om spieren op te bouwen. Uit onderzoek is echter gebleken dat boriumsupplementen geen effect hebben op spierbehoud- en groei.

Externe informatie borium of producten

We zijn extern onderstaande boek en producten, betreffende borium, voor u tegengekomen:

• The Boron Elements, Boron, Aluminum, Gallium, Indium, Thallium. Auteur Heather Hasan, Engels, 48 pagina’s. This book covers their properties, histories, and uses, including their roles in medicine and manufacturing.
• Vitals Elementair borium. Belangrijk voor gezonde botten en gewrichten. Daarnaast is borium betrokken bij de energiestofwisseling, het vetmetabolisme, de afweer en hersenfunctie en ondersteunt de aanmaak van steroïdhormonen (geslachtshormonen, vitamine D).
• Toppharm Calcium Magnesium Zink Borium, tabletten.

Terug