Halitose of slechte adem
De oorzaak van halitose ligt bij 90% van de gevallen in de mond. Voeding kan een belangrijke rol spelen bij het tegengaan van een slechte adem. Een ander woord voor halitose is slechte adem. Halitose komt bij ongeveer 15% van de Nederlandse bevolking voor. De frequentie neemt toe met de leeftijd. Zo heeft 25% van de zeventigplussers last van halitose. De persoon ruikt het zelf vaak niet. Maar de omgeving merkt het helaas wel. Meestal ligt de oorzaak van halitose in de mond. Het hebben van een ruwe tong kan hierin meespelen. Op een ruwe tong blijven namelijk meer voedingsrestjes hangen. Halitose kan erg nadelig zijn voor sociale contacten of een intieme relatie.
De mond
De mond vervult meerdere functies. De mond is een orgaan dat de mens helpt bij het spreken. Met behulp van de tong kunnen er klanken gevormd worden. Dit maakt communiceren mogelijk. Ook kan er via de mond eten en drinken genuttigd worden. De mond bestaat uit het gebit, de kaken, de tong, het gehemelte, de speekselklieren en de lippen. Door de smaakpapillen op de tong zijn smaken waar te nemen. Dit beschermt de mens tegen bedorven voedsel. Of andere producten die iemand niet lekker vindt.
De speekselklieren scheiden ongeveer anderhalf liter vocht per dag af. Dit speeksel vermengt zich met het voedsel, zodat het makkelijker te eten is. In speeksel zit het enzym amylase. Amylase zorgt ervoor dat de afbraak van koolhydraten al in de mond begint. Koolhydraten zijn voedingsstoffen die energie leveren. Ze worden ook wel suikers genoemd. Amylase kan moeilijk verteerbare koolhydraten in stukjes ‘knippen’. Dit maakt de koolhydraten makkelijker verteerbaar.
Bacteriën in de mond en halitose
In de mond bevinden zich enorm veel bacteriën. Er zijn ongeveer 300 verschillende soorten bacteriën in de mond aanwezig. Bij ieder mens is de samenstelling van de bacteriën anders. Grotendeels komen de bacteriën overeen. Echter zijn er altijd verschillende bacteriën aanwezig. Een deel van deze bacteriën is gunstig. Ze beschermen het gebit, tandvlees, gehemelte en de tong. Hierdoor is de kans op ontstekingen of gaatjes kleiner. Er zijn ook bacteriën die zich voeden met suikers. Deze suikers worden door de bacteriën omgezet in zuren. Op die manier ontstaat er een zuurstoot. Bij elke zuurstoot lost het tandglazuur een beetje op. Zij veroorzaken gaatjes, ontstekingen of een slechte adem.
Oorzaak halitose
Iemand kan tijdelijk uit zijn mond ruiken door het eten of drinken van bepaalde voedingsmiddelen. Hierbij valt te denken aan knoflook, prei, ui en alcohol. Ook zorgt roken voor een slechte adem. Een oplossing hiervoor is kauwgom kauwen of de tanden poetsen. Ook het eten van verse peterselie kan helpen. Verse peterselie bevat namelijk een bacteriedodende stof. Een persoon met halitose ruikt echter altijd uit zijn mond. In 90% van de gevallen ligt de oorzaak in de mond.
De belangrijkste oorzaken van halitose zijn:
- Tongbeslag: Na het nuttigen van voedsel blijven er kleine voedselrestjes achter op de tong. Dit heet tongbeslag. In de mond zelf en in de voedselrestjes zitten bacteriën. Deze bacteriën zorgen voor een gezond leefmilieu. Sommige bacteriën in de mond breken eiwitten uit voedingsmiddelen af. Hierbij wordt zwavel geproduceerd. Zwavel is een zuur vormend mineraal. Zwavel zorgt voor de onaangename geur bij mensen met halitose. Iedereen heeft bacteriën in de mond die voor zwavelproductie zorgen. Maar bij een te grote hoeveelheid van deze eiwit afbrekende bacteriën ontstaat een slechte adem. Tongbeslag komt eerder voor bij iemand met een ruwe tong dan bij iemand met een gladde tong. Ook hebben ouderen hier meer last van dan jongeren. In 85-90% van de gevallen is tongbeslag de oorzaak van halitose.
- Slechte mondhygiëne: Als de mond onvoldoende wordt gereinigd, kunnen bacteriën hun gang gaan. Een slechte reiniging houdt in dat er te weinig wordt gepoetst, geflost en gespoeld. De kans op ontstekingen en tandbederf neemt toe wanneer reinigen onvoldoende gebeurt.
- Ontsteking: Tandplak is een dun onzichtbaar laagje op de tanden. Tandplak bestaat uit voedingsrestjes, bacteriën en slijm. Tandplak op de tanden kan niet alleen leiden tot gaatjes. Tandplak kan ook ontstoken tandvlees tot gevolg hebben. Wanneer het tandplak niet wordt verwijderd, vormt tandplak zich om tot tandsteen. Tandsteen is een laag tandplak dat verhardt is. Door tandsteen raakt het tandvlees steeds meer ontstoken. Roken vergroot de kans op tandvleesontsteking. Bacteriën in gaatjes en ontstoken tandvlees produceren wederom de zwavelgeur. Ook bij ontstekingen in de longen, het maagdarmkanaal, neus- en keelholte is er sprake van bacteriën die een vervelende geur veroorzaken. Deze komen via de mond naar buiten.
- Droge mond: Als er een te lage speekselproductie is in de mond, kan een droge mond ontstaan. Dit kan een gevolg zijn van ademen door de mond, medicijngebruik, stress, te weinig eten en drinken, hormonale klachten of ouderdom. Het tekort aan speeksel kan zorgen voor een nare geur.
- Ketoacidose: Ketoacidose is een stofwisselingsziekte die vooral voorkomt bij Diabetes Mellitus type I. Als er een tekort is aan glucose in het lichaam worden er andere energiebronnen verbrand om aan energie te komen. Dit kan bijvoorbeeld verbranding van vetten zijn. Het lichaam produceert bij de vetverbranding chemicaliën (ofwel ketonen) die een vreemde geur hebben. Ketoacidose vindt ook plaats als er sprake is van verhongering of overmatig alcoholgebruik.
- Verstopping in de darm: Als voedsel in de darm wordt verteerd, ontstaat er gas. Ontlasting kan met behulp van bacteriën gaan gisten. Dit gebeurt wanneer de ontlasting lang in de darm blijft hangen. Gisten zorgt voor extra gasvorming. Omdat dit gas geen andere kant op kan, gaat het via de bloedbaan naar de longen. Zo kan het worden uitgeademd.
Gevolg halitose
Mensen met halitose kunnen hier erg onder leiden. Zo is er vaak sprake van onzekerheid. Soms kan de persoon in een sociaal isolement komen. Ook past iemand met halitose vaak zijn of haar gedrag aan. Bijvoorbeeld: afstand houden van anderen, extra de best doen geaccepteerd te worden, adem inhouden.
Behandelmethodes halitose
Snoepjes of mondsprays met een mint smaak zijn niet altijd de oplossing. Deze bedekken de geur maar half en voor een korte tijd. Wat helpt wel? Stoppen met roken bevordert de speekselproductie en zorgt voor een frissere adem. Een goede mondhygiëne is van belang. Om de tong te reinigen kan gebruik gemaakt worden van een tongreiniger. Hiermee kunnen bacteriën van de tong geschraapt worden. Dit werkt effectiever dan het reinigen van de tong met een tandenborstel. Aanbevolen wordt dit tweemaal daags te doen. Bij onvoldoende resultaat kan er ook gebruik gemaakt worden van een gorgelmiddel of speciale mondspray. Tanden poetsen met fluoridetandpasta is ook erg belangrijk. Fluoride versterkt het tandglazuur en beschermt zo tegen zuurstoten. Ook het reinigen van ruimten tussen de tanden met een flosdraad of tandenstoker is belangrijk. Verstandig is dit ook tweemaal daags gedaan worden. Een tandarts kan een volledige gebitsreiniging uitvoeren. Medicijngebruik kan de oorzaak zijn van een droge mond. In dat geval kan de behandelend (huis)arts om advies gevraagd worden. De huisarts kan de dosering of het tijdstip van inname wellicht aanpassen.
Voeding en halitose
Voeding kan een belangrijke rol spelen bij een slechte adem. Daarom kunnen bepaalde voedingsmiddelen, zoals knoflook beter gemeden worden. Voor de mondgezondheid zijn verschillende vitaminen en mineralen erg belangrijk.
Vitamines zijn stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken. De inname van vitamines is onmisbaar, aangezien het lichaam het zelf niet of onvoldoende kan aanmaken. Vitamines leveren geen directe energie. Ze zijn wel essentieel voor een goed verloop van de stofwisseling. Daarnaast zijn deze voedingsstoffen nodig voor een goede gezondheid, groei, ontwikkeling en herstel. Vitamine A, C en D zijn vooral belangrijk voor de mondgezondheid. Deze vitaminen verhogen de weerstand van het menselijk lichaam. Vitamine A is daarnaast goed voor de gezondheid van de slijmvliezen en het tandvlees. Vitamine C houdt de tanden gezond en vitamine D versterkt de tanden. Vitamine D kan het lichaam zelf maken onder invloed van zonlicht.
Mineralen zijn eigenlijk metalen. Ze komen in kleine hoeveelheden voor in de voeding, maar leveren geen energie. Het lichaam kan mineralen niet zelf maken. Enkele mineralen zijn essentieel voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. De mineralen die helpen bij de mondgezondheid, zijn calcium, fosfor en fluoride. Calcium is belangrijk bij de opbouw en het onderhoud van het gebit. Vitamine D helpt het lichaam bij de opname van calcium. Fosfor geeft samen met calcium stevigheid aan de tanden. Fluoride beschermt ten slotte de tanden tegen tandbederf.
Vezelrijke voeding is goed voor de darmwerking en gaat verstopping tegen. Een vochtinname van minimaal 1,5 liter is hierbij belangrijk. Vocht voorkomt uitdroging en zorgt dat de ontlasting zacht blijft. Alcohol- en koolzuurhoudende dranken helpen niet tegen uitdroging. Bepaalde voedingsmiddelen kunnen een droge mond tegengaan en de speekselproductie bevorderen.
Externe informatie halitose of producten
We zijn extern onderstaande producten, betreffende halitose (slechte adem), voor u tegengekomen:
- Sensodyne Mondwater. Sensodyne Mondwater is, volgens de fabrikant, geschikt voor mensen met gevoelige tanden. Het bevat natriumfluoride, regelmatig spoelen helpt tanden te versterken en daarmee tandbederf tegen te gaan. Met een zachte pepermuntsmaak voor een frisse adem.
- Oral-B Complete Mouthwash + Whitening Tandpasta. Tandpasta met mondwater en whitening in één.
- Gum Tongreiniger. Volgens de fabrikant, ontwikkeld voor optimale reiniging en heeft twee rijen borstelharen en tongschrapers. Het helpt plak en bacteriën van de tong te verwijderen om een frissere adem te bewerkstelligen.
- Bloem Virginis Gorgeltinctuur. Wordt gebruikt om de mond en keelholte te verzorgen. Het verbetert, volgens de fabrikant, de conditie van het tandvlees en geeft een frisse adem.
- La Drome Propolis Keel- en Mondspray. Verzacht en verzorgt, volgens de fabrikant, de keel en zorgt voor een frisse adem. Verbetert de conditie van het tandvlees en zit in een handige verpakking.
- Het Albert Heijn assortiment aan mondhygiëne, ook digitaal te bestellen.
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.