Paranoot allergie
Een allergie is een ongewenste overreactie van het afweersysteem op bepaalde stoffen uit de omgeving. Het afweersysteem is het systeem dat het lichaam tegen ziektes beschermt. Een allergie kan ontstaan door een stof uit de lucht (pollen) of stoffen uit de voeding. Het lichaam reageert hierop met het vormen van antistoffen. Antistoffen zijn stoffen die in het lichaam een rol spelen in de afweer tegen ziekteverwekkers.
Paranoot allergie is een noten allergie en daarmee een voedselallergie.
Behandelde noten allergieën zijn onder andere:
- Amandel allergie;
- Cashewnoot allergie;
- Hazelnoot allergie;
- Macadamianoot allergie;
- Paranoot allergie;
- Pecannoot allergie;
- Pistachenoot allergie;
- Walnoot allergie.
Een voedselallergie is een vorm van voedselovergevoeligheid. Voedselovergevoeligheid is een overkoepelende term voor overgevoelige reacties op voedingsmiddelen. Voedselovergevoeligheid wordt opgedeeld in twee vormen:
- allergische voedselovergevoeligheid;
- en niet-allergische voedselovergevoeligheid.
De allergische vorm wordt ook wel voedselallergie genoemd. De niet-allergische vorm wordt ook wel voedselintolerantie genoemd. 1-3% van de volwassenen heeft last van voedselovergevoeligheid. 4-6% van de kinderen heeft last van voedselovergevoeligheid. Er zijn weinig cijfers bekend over het vóórkomen van specifiek voedselallergie. Geschat wordt dat 1-2% van de volwassenen en 1-3% van de kinderen last heeft van voedselallergie. Geschat wordt dat 0,4-1,4% van de volwassen wereldbevolking een notenallergie heeft. Voor kinderen onder de 6 jaar ligt dit tussen de 0,03-0,2%. Van alle jongeren van 6 tot 18 jaar heeft waarschijnlijk 0,2-2,3% een notenallergie.
Paranoot
Paranoten groeien aan een boom die van oorsprong uit Zuid-Amerika komt. De paranotenboom kan 500 tot 800 jaar oud worden. De vrucht van de paranoot weegt 2 kilogram en is kegelvormig. In de vrucht zitten ongeveer 17 paranoten. Een paranotenboom kan 300 vruchten per jaar voortbrengen. Paranoten komen meestal uit Brazilië. In Amerika staat de noot dan ook bekend als ‘Brazil-nut’ of Brazil nuts.
De paranoot bevat 65% vet. Dit vet is echter grotendeels de onverzadigde ‘goede’ variant. De paranoot bestaat voor 17% uit eiwit. Eiwitten zijn de bouwstenen van het lichaam. Daarnaast bevat de paranoot veel antioxidanten zoals selenium en vitamine E. Antioxidanten beschermen de lichaamscellen tegen vrije radicalen. Individueel helpen vrije radicalen om ziekteverwekkers te weren. Maar in grote hoeveelheden richten vrije radicalen juist schade aan. Selenium en vitamine E helpen om het lichaam hiertegen te beschermen.
De paranoot bevat ook de mineralen magnesium, zink, calcium en ijzer. Mineralen zijn essentiële voedingsstoffen voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. Magnesium speelt samen met calcium een rol bij het behoud van sterke botten en soepele gewrichten. Daarnaast zorgt magnesium voor een goede werking van de spieren, zoals de hartspier. Zink is een onderdeel van een groot aantal enzymen in het lichaam. Een enzym is een eiwit met een bepaalde functie in het lichaam. Daarnaast zorgt zink voor gezonde botten, gezond haar en gezonde huid en een goede hersenfunctie. IJzer is in het menselijk lichaam nodig bij de aanmaak van bloed en de werking van enzymen.
Over paranoten wordt gezegd dat zij een beschermende rol spelen in het ontstaan van kanker. Dit zou komen door het hoge seleniumgehalte in de paranoot. Selenium zorgt ervoor dat andere antioxidanten in het lichaam de beschermende werking goed kunnen uitoefenen. Dit zou de mens beschermen tegen de ontwikkeling van kanker. Diverse studies hebben deze positieve werking van selenium bevestigd. Het eten van teveel paranoten kan op zijn beurt echter weer seleniumvergiftiging tot gevolg hebben. Dit komt door het enorm hoge gehalte aan selenium in de paranoot. Als men 1 à 2 paranoten eet, zit men al aan de minimale aanbevolen hoeveelheid voor selenium. Bij 5 à 6 noten zit men al aan de maximale aanbevolen hoeveelheid voor selenium. Een seleniumvergiftiging is te herkennen aan maagpijn, vermoeidheid, huiduitslag, broze nagels en haaruitval. De paranoot is vaak terug te vinden in een noten mix. De paranoot is redelijk groot en hard. Als de paranoot in een gerecht wordt verwerkt kan hij het best eerst worden gebroken.
Wat is een paranoot allergie?
Een noten allergie is een voedselallergie. Een voedselallergie is een vorm van voedselovergevoeligheid. Een allergische voedselovergevoeligheid kan worden ingedeeld in twee vormen: IgE-afhankelijke voedselallergie en niet-IgE-afhankelijke voedselallergie. De meeste voedselallergieën zijn IgE-afhankelijk. Dit betekent dat zich alleen symptomen voordoen, indien IgE in het lichaam aanwezig is. IgE is een afkorting voor immunoglobuline E. Immunoglobuline E is een antilichaam.
Een antilichaam is een stof in het lichaam dat lichaamsvreemde stoffen aanvalt. Een antilichaam hecht zich aan een allergeen. Een allergeen is de stof die de allergische reactie veroorzaakt. Een allergeen is altijd een eiwit. Een eiwit is echter niet altijd een allergeen. Een eiwit is alleen een allergeen voor een persoon die allergisch is voor datgene waar het eiwit een onderdeel van is. Voor mensen met een paranoot allergie kan eiwit van paranoten een allergische reactie veroorzaken. Een allergische reactie wordt vaak opgewekt door een specifiek eiwit. Het eiwit van paranoten is dan het allergeen. Een allergeen komt het lichaam binnen via de huid, de luchtwegen of het maagdarmkanaal.
Over het algemeen is een allergeen niet schadelijk voor het lichaam. Een lichaam dat allergisch is voor paranoten herkent het echter niet en beoordeelt het als een lichaamsvreemde stof. Dan volgt een reactie van het afweersysteem. Het afweersysteem wordt ook wel het immuunsysteem genoemd. Het immuunsysteem beschermt het lichaam tegen bacteriën en virussen. Het immuunsysteem reageert soms op onschadelijke allergenen. Het immuunsysteem reageert door een antistof (IgE) te maken die een allergeen opruimt. Tijdens de opruiming komt histamine vrij. Histamine is verantwoordelijk voor de symptomen van een allergie. Vaak is slechts een kleine hoeveelheid van een allergeen nodig om een reactie te veroorzaken.
Allergie of intolerantie?
Een allergie wordt regelmatig verward met een intolerantie. Deze begrippen hebben echter een andere betekenis.
- Een allergie wordt veroorzaakt door een reactie van het immuunsysteem. Een intolerantie wordt niet veroorzaakt door een reactie van het immuunsysteem. Desondanks reageert het lichaam op een stof die het niet kan verdragen.
- Een allergische reactie geschiedt al na contact met een kleine hoeveelheid allergeen. Een intolerante reactie geschiedt pas na contact met een grote hoeveelheid allergeen.
- Een allergie kan levensbedreigend zijn in geval van een anafylactische shock. Een intolerantie kan niet levensbedreigend zijn. Een anafylactische shock komt tot stand door plotseling vrijkomen van grote hoeveelheden histamine. Hierdoor gaan de bloedvaten zo ver openstaan dat de bloeddruk daalt. Een te lage bloeddruk kan levensbedreigend zijn.
Paranoot allergie oorzaken
Een noten allergie kan aangeboren of later verkregen zijn. De allergie is aangeboren als het eerste contact met een allergeen direct een reactie veroorzaakt. Bij een aangeboren allergie komt de reactie meestal over het hele lichaam voor. De allergie is later verkregen als herhaaldelijk contact met een allergeen een reactie veroorzaakt. Bij een later verkregen allergie komt de reactie meestal plaatselijk voor. Plaatselijk betekent dat de reactie betrekking heeft op een bepaalde plaats in of op het lichaam.
Erfelijkheid speelt een rol bij het ontstaan van allergische reacties. Op het moment dat beide ouders een allergie hebben, neemt de kans op een allergie voor het kind toe met 80%. Wanneer beide ouders geen allergie hebben, is de kans op een allergie voor het kind 10%. De aanleg om allergisch te reageren berust op de aanmaak van IgE. Mensen die niet allergisch zijn maken geen specifiek IgE aan. De aanleg om een allergie te ontwikkelen wordt atopie genoemd.
Na het eerste contact met een allergeen maakt het lichaam antilichamen aan. Een antilichaam hecht zich aan een allergeen om het herkenbaar of inactief te maken. Het lichaam is gevoelig voor een allergeen vanaf het moment dat antilichamen worden aangemaakt. Dit proces wordt sensibilisatie genoemd. De antilichamen zijn de zogenaamde immunoglobulines. Deze behoren tot het E-type (IgE). Door inname van een voedingsmiddel met paranoten komt paranoot-eiwit in aanraking met het betreffende IgE. Het IgE wordt vervolgens verbonden met een mestcel. Een mestcel is een bloedcel die is gevuld met histamine. Histamine is verantwoordelijk voor het ontstaan van allergische klachten. Door het IgE wordt de mestcel geactiveerd. Hierdoor komt histamine uit de cel. Dit proces wordt degranulatie genoemd.
Fasegewijs:
- Het allergeen (paranoot-eiwit) wordt gedetecteerd.
- Het IgE wordt aangemaakt.
- Het IgE wordt verbonden met de mestcel.
- Het allergeen (paranoot-eiwit) wordt verbonden aan het IgE.
- De mestcel wordt geactiveerd.
- Histamine wordt vrijgemaakt uit de mestcel.
- Een allergische reactie wordt uitgelokt.
De allergische reactie ontstaat waar de mestcellen zich bevinden. In het geval van een voedselallergie is dit over het algemeen in de darmen.
Symptomen paranoot allergie
De symptomen van een paranoot allergie verschillen per persoon. De ernst van de symptomen varieert van mild tot ernstig.
Veelvoorkomende symptomen van een paranoot allergie zijn:
- maagdarmklachten: Maagdarmklachten zoals buikpijn, diarree en braken kunnen optreden als symptomen bij een paranoot allergie;
- huidreacties: Er kunnen galbulten ontstaan. Galbulten zijn jeukende bultjes die over kunnen gaan in blaren. Tevens kan de huid rood worden en tintelen;
- bewustzijnsklachten: Bij een paranoot allergie kan duizeligheid optreden. Het hart kan onregelmatig gaan kloppen en uiteindelijk kan er bewustzijnsverlies optreden;
- luchtwegklachten: Men kan last krijgen van een moeilijke en piepende ademhaling. Dit kan onder andere ontstaan wanneer de tong of keel opzwelt. Ook een droge mond kan een symptoom zijn van een paranoot allergie;
- anafylaxie: Anafylaxie is een medische term voor een levensbedreigende allergische reactie. Een ander woord voor anafylaxie is anafylactische shock. Anafylaxie wordt veroorzaakt door een verwijding van de bloedvaten. Dit wordt veroorzaakt door histamine. Symptomen zijn ademhalingsmoeilijkheden, een lage bloeddruk en een vertraagde hartslag. Wanneer de situatie ernstig is, kan anafylaxie in enkele minuten tot de dood leiden wanneer deze niet meteen wordt behandeld.
Allergische symptomen kunnen binnen een paar minuten tot enkele uren na het eten optreden. Bovenstaande symptomen kunnen overeen komen met symptomen van een andere aandoening. Indien een paranoot allergie wordt vermoed, is het verstandig om een arts te raadplegen.
Diagnose paranoot allergie
De arts zal eerst een lichamelijk onderzoek doen. Indien een paranoot allergie wordt vermoed, wordt nader onderzoek gedaan.
Er zijn verschillende onderzoeken mogelijk:
- RAST (Radio Allergo Sorbent Test): Een allergie kan worden aangetoond met een bloedonderzoek. Er wordt bloed afgenomen. Het bloed wordt onderzocht op de aanwezigheid van antilichamen tegen paranoot-eiwit. Een positieve uitslag duidt op een allergie. Een RAST uitslag is echter niet 100% betrouwbaar. Hiervoor is nader onderzoek noodzakelijk.
- Huidpriktest: Een allergie kan worden aangetoond met een huidonderzoek. Druppels van een allergeen worden op de huid geplaatst. De huid wordt door de druppel heen geprikt. De prikplaats wordt 15 à 20 minuten later bekeken door een deskundige. Een reactie van de huid (zoals zwelling en roodheid) duidt op een allergie. Deze test wordt soms gedaan door in een allergeen product te prikken en vervolgens in de huid te prikken.
- Eliminatie-provocatie: Een allergie kan worden aangetoond met een voedseltest. Een verdacht voedingsmiddel wordt gedurende 4 à 6 weken uit het eetpatroon verwijderd (eliminatie). Wanneer de klachten verdwijnen, wordt het voedingsmiddel weer aan het eetpatroon toegevoegd (provocatie). Wanneer de klachten terugkeren, wordt een persoon allergisch bevonden.
- Dubbelblind placebo gecontroleerd onderzoek: Een allergie kan met zekerheid worden aangetoond met dit onderzoek. Een patiënt krijgt een aantal testvoedingen. De testvoedingen bevatten een (oplopende hoeveelheid) allergeen of geen allergeen. De patiënt noch de arts weet welke testvoeding een allergeen bevat. Dat wordt duidelijk, wanneer het onderzoek afgelopen is. De test kan dus niet worden beïnvloed. Deze onderzoeken worden uitgevoerd door professionals. Wanneer een ernstige reactie dreigt (eliminatie-provocatie), worden de onderzoeken in het ziekenhuis uitgevoerd.
Behandeling paranoot allergie
Wanneer de diagnose is gesteld, kunnen maatregelen worden genomen. Een paranoot allergie kan niet worden genezen. Men kan er wel overheen groeien. Maximaal 10% van de kinderen groeit over een notenallergie heen. De beste manier om klachten te voorkomen is het vermijden van voedingsmiddelen met paranoten.
Er zijn ook manieren om de klachten te verminderen, wanneer (per ongeluk) paranoten worden ingenomen zoals:
- Antihistaminica: Een antihistaminicum is een medicijn dat een allergische reactie onderdrukt. Het blokkeert de werking van histamine. Histamine is verantwoordelijk voor het ontstaan van allergische klachten. Een antihistaminicum kan over het algemeen oraal worden ingenomen. Het is belangrijk om een arts te raadplegen alvorens antihistaminica te gebruiken.
- Epinefrine: Een ander woord voor epinefrine is adrenaline. Adrenaline wordt toegediend in geval van een anafylactische shock. Patiënten met een hoog risico op anafylaxie hebben een auto injector pen. Deze bevat een dosis adrenaline die kan worden geïnjecteerd in de huid. Een omstander zal deze moeten toedienen, als een patiënt anafylactisch reageert. Door adrenaline vernauwen de bloedvaten zich weer. De alternatieve geneeskunde heeft een aantal behandelingen tegen allergieën. Deze zijn echter niet wetenschappelijk bewezen.
Voeding bij een paranoot allergie
Een paranoot allergie wordt behandeld door voedingsmiddelen met paranoten en producten die paranoten bevatten te verwijderen uit het eetpatroon. De noot wordt in verschillende producten verwerkt. Voorbeelden van voedingsmiddelen waar paranoten in verwerkt kunnen zijn, zijn: studenthaver, pesto, gebak en koekjes.
Tevens kan een voedingsmiddel sporen van paranoten bevatten wanneer het in dezelfde fabriek is gemaakt als waarin paranoten worden verwerkt. Dit wordt kruisbesmetting genoemd. Dit kan bijvoorbeeld zo zijn bij chocolade en koekjes. Ook deze producten dienen vermeden te worden. Wanneer producten paranoten bevatten, dient dit op de verpakking vermeld te staan. Ook kan er op de verpakking vermeld staan dat het product sporen van paranoten kan bevatten.
Het is echter niet verplicht om op de verpakking te vermelden dat het product sporen van paranoten kan bevatten. Vaak zetten fabrikanten die noten verwerken dit op de verpakking om zich in te dekken. Ook cosmetische producten kunnen sporen van het paranoot-eiwit bevatten.
Een paranoot allergie kan erg ongemakkelijk zijn. Het kan beperkend voelen om geen paranoten en producten waar paranoten in verwerkt zijn, te kunnen gebruiken. De kans is altijd aanwezig dat een persoon alsnog in aanraking komt met een allergeen. Een manier waarop dat kan gebeuren is kruisbesmetting. Kruisbesmetting is het besmetten van een voedingsmiddel met een allergeen. Dat kan gebeuren door het voedingsmiddel niet goed te scheiden van andere voedingsmiddelen. Ook ongewassen handen, bestek of serviesgoed kunnen hiertoe leiden.
Kruisbesmetting kan ook in een fabriek ontstaan. In een fabriek kan kruisbesmetting ontstaan wanneer bijvoorbeeld een voedingsmiddel verwerkt wordt in een machine die ook paranoten verwerkt. Er kunnen dan sporen van paranoten in het voedingsmiddel komen wanneer de machine niet goed is gereinigd. Een persoon met een paranoot allergie kan hierdoor een allergische reactie krijgen.
Een persoon met een paranoot allergie kan ook reageren op andere voedingsstoffen. Wanneer hiertussen een wisselwerking optreedt, is er sprake van een kruisreactie. Een kruisreactie is een reactie van het immuunsysteem op een stof waarvoor het niet allergisch is. Paranoot allergie gaat weleens samen met een kruisreactie op bijvoorbeeld zonnebloempitten, sesamzaad en andere noten. Het immuunsysteem kan nauwkeurig een paranoot allergeen herkennen. De nauwkeurigheid kent echter grenzen. Het afweersysteem herkent slechts een stukje van het allergeen: het epitoop.
De eigenschappen van een epitoop van een paranoot en een epitoop van – bijvoorbeeld – sesamzaad komen sterk overeen. Soms wordt het epitoop van sesamzaad herkend als een paranoot allergeen. Hierdoor kan een persoon met paranoot allergie reageren op sesamzaad. Kruisreacties veroorzaken regelmatig verwarring tijdens het stellen van een diagnose. Niet iedereen met paranoot allergie heeft last van een kruisreactie. Aanpassing van de voeding is alleen zinvol indien:
- klachten optreden na het eten van een ander soort voedingsmiddel;
- uit onderzoek blijkt dat het om een kruisreactie gaat.
Onderzoek paranoten
- Onderzoek heeft aangetoond dat het eten van twee paranoten per dag het seleniumniveau in het lichaam verhoogt. Het selenium uit paranoten is beter opneembaar dan selenium uit supplementen. Het eten van twee paranoten is daarom effectiever dan het slikken van supplementen met selenium.
- Stichting Voedselallergie is een patiëntenorganisatie voor mensen met een voedselallergie en publiceert ook regelmatig onderzoeken.
Externe informatie of producten
We zijn extern onderstaande boeken, betreffende voedselallergieën, voor u tegengekomen:
- Eetwaar = eetbaar? Auteur J. Kamsteeg, Nederlands, 312 pagina’s. Een boek met veel informatie over de meest voorkomende en schaarsere voedselallergieën. Voor mensen met een allergie of voor iedereen die meer wil weten over voeding en de samenstelling van voedsel. Alle soorten voedingsmiddelen en bijbehorende ziektebeelden komen aan bod.
- Basiskookboek Voedselallergie en Intolerantie. Diverse auteurs, Nederlands, 400 pagina’s. Meer dan 1.000 recepten zonder koemelk, lactose, kippenei, gluten, pinda’s, noten, additieven, cacao, sacharose (suiker), citrusfruit, soja, vis, schaal- en schelpdieren, aardappelen en mais.
- Voedselallergie. Auteurs E.H. Coene & Sander Kollaard, Nederlands, 156 pagina’s. Het boek start met een korte beschrijving wat voedselallergieen en voedselintoleranties zijn. Daarna gaat het in op de behandeling, de psychosociale gevolgen en de allergieën bij kinderen. Het boek bevat veel informatie plus een heleboel verwijzingen naar websites, telefoonnummer van hulplijnen en adressen van instanties.
- Living with Oral Allergy Syndrome (OAS). Auteur Danielle Leblanc, Engels, 148 pagina’s. A guide to living with oral allergy syndrome, the leading cause of food allergies. 50-90% of people with hay fever suffer from related food allergies, known as oral allergy syndrome (OAS) or pollen-food allergies. Birch, grass, ragweed and latex allergies can cause cross-reactions with foods, making it difficult and dangerous for some people to eat a wide variety of healthy foods such as fresh fruit and vegetables, soy, nuts and wheat.
- Book; Lipids are essential for the development of Brazil Nut Allergy. Auteur Luciana Mirotti, Engels, 184 pagina’s. Findings indicate that natural lipids are essential for the development of Brazil nut allergy and that the immune response induced by lipids involves NKT cells.
Disclaimer voedingsdoelen
DietCetera geeft u met bovenstaande tekst slechts algemene informatie. Wij hebben deze tekst niet gericht op individuele personen en omstandigheden. Vanzelfsprekend hebben we wel getracht deze informatie zo duidelijk en correct mogelijk te omschrijven. U blijft echter zelf verantwoordelijk voor uw eigen keuzes en interpretaties. Mocht u specifieke vragen of problemen hebben dan adviseren we u contact op te nemen met uw (huis)arts, diëtist of andere deskundigen. DietCetera is niet aansprakelijk voor eventuele schade ten gevolge van het onjuist interpreteren van deze tekst.